NZ Human Rights Commission - Accessible HTML Document
Mahi Whakaito
Sexual harassment - Māori translation
He aha te mahi whakaito?
He whanonga kaikaiātara mōrikarika, e mahia auautia, e tino kino rānei te pā ki a koe.
I raro i Te Ture Tika Tangata, he takahi ture tēnei mēnā ka pā mai i te:
- mahi
- mātauranga
- ētahi atu wāhi e kapihia e Te Ture Tika Tangata.
Mō ētahi atu pārongo, waeahia te Ratonga Kōkiri Tiro Whakapae a Te Kāhui Tika Tangata i runga i 0800 496 877 kore utu.
Ētahi tauira o te mahi whakaito
I pā mai pea te mahi whakaito ki a koe mēnā:
- mōu ngā kōrero kaikaiātara i te mahi, i te kura rānei
- he rite tonu tō whāwhātia e tō rangatira, hoa mahi rānei
- ka tonoa koe e tō kairetiwhare kia tukuna ia ki rō whare, ā, he āhuatanga taera kē tōna āhua
- he koretake o māka mai i tō kaiako nā tō whakahē i tōna hiahia i a koe
- he rite tonu te whakatōwenewene a tō hoa mahi i a koe kia whai kōrua
- he āhuatanga taera te whanonga a te tumu kōrero, tākuta, rōia rānei ki a koe
- ka whakaatuna ētahi pikitia kaikaiātara ki a koe i te wāhi mahi.
Te take me urupare koe
Kaua koe e whakaae ki tērā āhuatanga taera e pā ana ki a koe
- Ka mahia haerehia te mahi whakaito mēnā kāore e whakatikahia.
- Tērā pea ka pā te mahi whakaito ki o whakaaro mō te mahi, te ako, te toro ratonga rānei.
- Ka whakaiti te mahi whakaito i te kiritau o te tangata
- Tērā pea i pā mai anō tēnei whanonga ki ētahi atu tāngata, engari kāore rātau i kaha ki te urupare.
He tino hē te mahi whakaito
- E whai tika katoa tātau kia whakautetia, kia tika te whanonga ki a tātau.
- E whai tika katoa tātau kia kaua ngā mahi taera e pā mai.
Whakapārurenga
E tiakina ngā tāngata e Te Ture Tika Tangata mai i te whakapārurenga nā te mea i whakapā atu rātau ki Te Kāhui Tika Tangata mō te mahi whakaito, i uru rānei ki tētahi amuamu, i tautoko rānei i tētahi tangata ki te tuku amuamu.
Ngā mea e taea e koe mō te mahi whakaito
- Tuhia ngā mahi kaikaiātara.
- Kōrero ki te tangata e pono ana ki a koe, ā, ka noho muna anō ngā kōrero ki a ia. Mā tēnei pea e mārama ai koe ki te huarahi mōu.
- Kōrero tonu atu ki te tangata kei te whakaito i a koe, me te kī atu anō kāore i te pai ki a koe āna mahi. Ka taea e koe te kōrero ā-kanohi, mā te reta, mā te uniana, tētahi atu māngai rānei.
Ki te kore e tutuki i tēnei, kāore i te tika rānei, ka taea e koe te kimi tohutohu me te āwhina mai i:
- Tētahi māngai mahi whakaito i tō mahi
- Tētahi kaiwhakahaere, tumu kōrero rānei i te kura
- Te Kāhui Tika Tangata
- Tō uniana, taraketi, rōia rānei
- Tētahi rōpū whakatika ngaio
- Ngā pirihimana
- Employment Relations (mēnā i whakaitohia koe i te mahi). Waea atu ki a 0800 20 90 20.
Whakakape: Ahakoa i nganga mātau kia tōtika rawa ēnei pārongo, kaua e whakamahi hei tohutohu ture.
Te take e hē ai te mahi whakaito